Geestelijke Oefeningen: fascinerend! En ook de muziek

Ik ben al een week terug van een week begeleiding van Geestelijke Oefeningen, en dat lijkt alweer redelijk ver weg na vijf intense werkdagen in het ziekenhuis, enkele feestjes en de voorbereiding van powerpoints voor Québec. Toch houd ik de herinnering aan een fascinerende week Geestelijke Oefeningen. Dat is toch het woord dat ik wil gebruiken voor wat gebeurt tijdens die ondertussen bijna vijf eeuwen oude methode voor mensen die in het spoor van Jezus hun leven willen verdiepen en meer zicht willen krijgen op belangrijke keuzes.

Je biedt een kader: een twintigtal mensen die allen individueel de oefeningen doen en in principe enkel praten met hun begeleider; stilte dus, ook tijdens de maaltijden; alleen en toch samen, als mensen die dichter bij het centrum van hun wezen komen en daardoor ook dichter bij elkaar (net zoals twee punten op twee spaken van een wiel ook dichter bij elkaar komen als ze zich dichter naar de as toe bewegen, naar datgene 'waarrond het draait'; je biedt wat structuur in de dag: een korte ochtendwijding, een eucharistie 's middags, een avondwijding. En tussenin: drie of vier meditaties, zo lang als past voor deze individuele persoon, meestal met een bijbeltekst. En een keer per dag heb je een uur om met een begeleider te spreken over hoe je kan mediteren, en vooral over wat er dan gebeurt.

Als begeleider kan je alleen vaststellen: 'het werkt'. Je ziet mensen een stuk geheeld worden van diepe kwetsuren, je merkt hoe ze meer bij hun ware zelf komen, je hoort hoe ze meer zicht krijgen op de vragen die ze zich voordien stelden - ze gaan iets 'onderscheiden' in de wirwar van motivaties en obstakels - en hoe er tot je verbazing een antwoord komt op de verlangens die ze uiten in het gebed, zij het steeds op een andere, soms zo onverwachte manier dat je het niet dadelijk doorhebt. Je hoort dat alles, maar je ziet het ook aan de lichaamstaal, aan zich verdiepende stilte, aan meer eenvoud, aan in beweging komen, aan troostrijke tranen, aan een stralend gezicht.

Het geeft me het verlangen om over die ervaringen waarvan ik in de loop van de jaren mocht getuige zijn bij anderen, maar zeker ook bij mezelf,te schrijven. Tot nu toe heb ik vooral gepubliceerd ivm spiritualiteit in het dagelijks leven. Hier is iets wat gecentreerd is op de ervaring van een ‘retraite’: tijdelijk trek ik mij terug (re-trahere) uit de wereld om beter te zien hoe ik verder wil in deze wereld.
Misschien kan ik hier ook iets verwerken van mijn ervaring van 6 Loyola-staptochten in Spaans Baskenland en Navarra. Misschien. Si Dieu le veut. Wanneer het gunstige moment zich aandient.

Van gunstige momenten gesproken, gisterenavond mocht ik nog zo iets proeven. Een van de gunstige neveneffecten van die week Geestelijke Oefeningen is dat ik wat meer muziek heb gespeeld. Vooral heb ik het genoegen van het gitaarspel van teruggevonden. Gisterenagvond was ik op een afscheidsfeestje bij Urbain thuis, de verpleegkundige die sinds 1996 in het palliatief supportteam meewerkte. Ik had mijn gitaar bij omdat ik een liedje voor hem geschreven had op de melodie van 'Fifty ways to leave your lover' van Paul Simon. Had ik al gezongen in het ziekenhuis op een ander afscheidsmoment. Maar de hele avond had ik er echt geen zin in en kwam er geen goed moment. Ik ging, al moe, naar huis maar net toen ik wegging vroegen Urbains kinderen en schoonkinderen of ik dat liedje niet wilde zingen. Ik voelde: dit is het moment en er kwam terug energie in mij. De gitaar uit de Mégane, terug naar de tent in de tuin, en dan maar spelen: Fifty ways to leave... your team, Blackbird voor de kleine vijfjarige Merel die er met stralende oogjes bij zat, Summertime want dat is het nu toch, Stairway to heaven want op zo'n moment lijken we toch wat dichter bij de hemel te zijn, Sound of silence want het was zo mooi stil om me heen... Ik genoot van de nachtelijke stilte ondanks twintig mensen om me heen, van de gitaar-, mondtrompet- en nog wat andere klanken die je dan wel zelf verwekt en toch ook weer niet. En dat maakte die avond toch heel anders en veel voller voor mij, en ik denk ook voor de anderen, voor Urbain en heel zijn gezin, voor de andere teamleden en hun partners. Blij dat te mogen mee-maken.