zondag 30 november 2008

Hoort, wie klopt daar, kind'ren?

Vandaag ben ik in een Parijse parochiekerk naar de mis gegaan, en was er getuige van een merkwaardig ritueel dat ik nog nooit gezien of liever gehoord had. De parochiepriester kondigde aan dat twee jonge, ongedoopte vrouwen zich wilden aanmelden aan de kerk. Deze twee zogenaamde kathechumenen willen zich voorbereiden op het doopsel.

Toen volgde het ritueel. Van buitenaf klopten ze op de grote kerkdeur achteraan in de kerk. De parochiepriester opende de zware deur en liet ze binnen. Na officieel gevraagd te hebben om tot de kerk te mogen toetreden, gingen ze met de stoet van priesters en misdienaars naar voor. Daar getuigden ze nog kort over het waarom van hun stap. Een van hen vertelde dat ze in een totaal ongelovig milieu was opgevoed, maar dat ze zich niettemin van kleinsaf gelovig had geweten.

Hoort, wie klopt daar, kind'ren?

Hoor, wie klopt daar, kind'ren?

dinsdag 11 november 2008

Onze Lieve Heer op zolder

Tijdens het voorbije weekend was ik met enkele medejezuïeten in Amsterdam. In A'dam vind je niet alleen grachten, coffeeshops, Ajax. Er zijn ook... tientallen schuilkerken. Onze gastheer-jezuïet leidde ons naar 'Onze Lieve Heer op Solder': een 17-de eeuws woonhuis met een prachtig kerkje op zolder. Dergelijke schuilkerken ontstonden na 1578, toen het katholieke stadsbestuur door een calvinistisch bewind werd vervangen, een gebeurtenis die men daar 'De Alteratie' noemt. De katholieke eredienst werd officieel verboden maar oogluikend toegestaan. Een gedoogbeleid heet dat.

Louter historisch curiosum? Ik kon de gedachte niet onderdrukken dat gelovigen zich tegenwoordig ook wel in schuilkerken verenigen. In de voorbije vijftien jaren ben ik vaak met kleine groepjes samengekomen in een of ander huis en heb daar met hen eucharistie gevierd. Mijn eigen jezuïetenhuis herbergt een kleine niet publieke kapel. Schuilkerkjes.

Godsdienst is politiek gezien naar de privé-sfeer verbannen. Je mag wel gelovig zijn, maar er mogen geen uiterlijke tekens van zichtbaar zijn in een publiek ambt. Niet dat ik er zelf zo'n behoefte aan heb om mij te 'afficheren', maar waarom zou men niet mogen zien welk geloof je belijdt? Het is natuurlijk niet verboden te geloven. Geloven wordt gedoogd, zoals roken van Cannabis.

Sommige politici willen het gedoogbeleid ten aanzien van soft drugs in Nederland stop te zetten, wegens niet efficiënt. Wat met het religieus gedoogbeleid? In onze schuilkerkjes is het vaak knus en goed. Ik vraag me af hoe in A'dam de overgang destijds verlopen is van schuilkerken naar terug openbare katholieke kerken. Misschien niet zonder moeite of nostalgie. Moeten we meer uit onze schuilkerken komen? Kan het ? Willen we het? Een omgekeerde Alteratie...