Stelt God op de proef?

In deze vastentijd wil ik een nieuwe poging ondernemen om mijn blog wat te voeden.

‘Hierna gebeurde het dat God Abraham op de proef stelde’. Zo begint het verhaal van Abraham en Isaak in het 22° hoofdstuk van het boek Genesis.

Stelt God op de proef ? Theologisch lijkt het voor ons moeilijk om zo’n godsbeeld te verdedigen of te construeren: een God die de mens beproeft en nadien troost. Zo zijn er veel opvattingen/constructies over God die we misschien al eeuwen meedragen vandaag ons niet meer aanspreken. We vallen terug op verhalen – ook dit moeilijk verhaal – en op onze levenservaring.

We kunnen het toch zo beleven – theologie of niet – dat het leven ons op de proef stelt. Misschien betekent ‘God stelde Abraham – aartsvader, archetype van de gelovige - op de proef’ zoiets als ‘het leven lijkt soms absurd, onbegrijpelijk en zwaar’. De absurditeit kan komen van het lijden (ziekte, ongeval) dat ons overkomt maar ook – en dit komt dichter bij het verhaal van Abraham – van iets in ons dat ons innerlijk drijft. We begrijpen het niet maar iets drijft ons tot het loslaten van iets, een beroep bijvoorbeeld, of van iemand die ons zeer dierbaar is. Bij dit laatste komen we voor de vraag in ons : moet ik nu echt opgeven wat mij eigenlijk het dierbaarst is – niet omdat iemand mij dat zegt, maar omdat iets in mij daartoe dwingt ?

Hoe is het mogelijk dat ik uit mezelf tot zo’n onmenselijke beproeving kom ? Bijvoorbeeld vanuit een luxe-situatie kiezen voor leven in armoede met anderen – kiezen om, zoals Etty Hillesum, mee te gaan naar Auschwitz terwijl je er eigenlijk kon aan ontsnappen ? Of religieus moeten/willen worden terwijl je toch droomt van meer sexy leefstijlen… Ik begrijp dat niet, maar die dingen bestaan. En dan lezen we dat verhaal van Abraham die voor die vraag komt te staan : iets dwingt hem zijn zoon op te offeren, zullen we het even noemen : radikaal loslaten ?

Wordt vervolgd.