dinsdag 5 augustus 2008

Jezus: 'sprekend' zijn Vader

God spreekt anders doorheen de tijden: dat blijkt ook uit de taal van de Bijbel die in feite niet een boek is maar een bibliotheekje van boeken ontstaan over vele eeuwen. In het Eerste Testament schrijft de profeet Jeremias: ‘Dit zegt Jahwe tot mij’. In Genesis lezen we: 'En de Heer sprak: er zij licht…’ In Exodus spreekt God tot Mozes en tot het volk en geeft de tien geboden. In die lijn lijkt de profeet Jeremias echt de spreekbuis, de woordvoerder van God, die bovendien letterlijk uitvoert wat God hem opdraagt. Indien ik zou zeggen dat de Heer deze nacht tot mij gesproken heeft, zou u allicht terecht denken: Marc moet eens naar een psychiater. Juist. Toch is het mij overkomen dat ik in een abdij de sterke aandrang voelde om naar een nachtofficie te gaan en het gevoel kreeg dat daar iets op mij wachtte en dat ik hieraan moest gehoorzamen. In die zin kan het spreken van de Heer tot de profeet misschien herkenbaar blijven.

Niettemin wordt het spreken van de Heer anders in het evangelie: geen dialoog meer zoals bijvoorbeeld tussen God en Jeremias of tussen Mozes en God. Het is Jezus zelf die spreekt zonder letterlijke interventie van God. Je krijgt ook minder de indruk dat hij letterlijk doorgeeft wat God de Vader voorzegt, maar dat Hij eerder uit zichzelf, in zekere zin ook gewoner spreekt. Wel is er die intieme band, die innerlijke dialoog met de Abba, Vader, die Jezus voortdurend opzoekt. Maar deze Abba verschijnt zelf nauwelijks nog ten tonele in de evangelies. Bij uitzondering wel: bij doopsel en gedaanteverandering: ‘Dit is mijn geliefde zoon, luister naar Hem’. Als dus de stem van de Vader klinkt is het enkel om het woord te verlenen aan de Zoon ‘Luister naar Hem’. Jezus is niet de woordvoerder van God, Hij is dat Woord.

Als we dus kijken naar de manieren van spreken van God is God ‘bij manier van spreken’ – letterlijk dan – in de evangelies mens geworden. Die mens leeft wel vanuit een intieme band/dialoog met de Abba. De Zoon is geen woordvoerder van God,maar de Zoon is wel, zoals iemand het zo mooi schreef ‘sprekend’ zijn Vader. ‘Wie Mij ziet, ziet de Vader’, zo laat Johannes, na lang contempleren en overdenken van het Jezusgebeuren, Jezus spreken. Hij is de gelijkenis van Zijn Vader… en Hij spreekt ook in gelijkenissen. Want ‘Zonder gelijkenissen leerde Hij niets’.

Jezus gebruikt beelden uit zijn tijd, dus ook veel natuur- en landbouwbeelden, zoals het mosterzaadje. Wat zouden onze beelden zijn? Misschien uit de communicatiewereld. ‘Het koninkrijk gelijkt op een goedaardig computervirus dat (of mooie beelden die) iemand op Internet zaaide zodat het via het wereldwijde web verspreid werd; het gelijkt op een aanstekelijke positieve boodschap die iemand op You tube plaatste; op een blog… Het Woord van God is als een gps die onze positie aangeeft en richting geeft.

Hoe 'spreekt' God volgens jou? Welke beelden zou jij gebruiken?

1 opmerking:

anne zei

Het heeft mij altijd heel sterk aan’gesproken’, het feit dat God zelf spreekt of via Zijn Zoon tot ons spreekt … Wat een warme troost gaat uit van die verhalen waarin je als mens aangesproken – geroepen - zou worden door een goddelijke stem om iets te betekenen. Een stem, een woord gericht tot de individuele, vaak kleine mens, maakt dat God daardoor heel nabij aanvoelt, troostend nabij, om wat jaloers op te worden? Dat beeld van direct aangesproken te worden, d.i. de intimiteit van een dialoog met God, staat in schril contrast met hoe weinig er tegenwoordig ruimte is voor dit soort van wensen of beleving (waar zou je nog kunnen zeggen dat een vraag als deze je bezighoudt?), terwijl rondom ons zoveel lawaai klinkt en er door het mediageweld, muziek overal, lelijkheid van schreeuwerige kleuren in het straatbeeld weinig gelegenheid is … Maar niet pessimistisch zijn, er zijn zoveel tegenbewegingen die opkomen voor stilte, de natuur, samenzijn, enz.
Hedendaagse beelden die hertalen hoe God ons toespreekt of tot ons komt, kunnen heel mooi zijn. De GPS vind ik heel veelzeggend. Ik denk dat zulke beelden, hun kracht, jongeren kunnen aanspreken en voor hen veel meer zeggen dan de voor hen gedateerde, ontoegankelijke beelden uit de bijbel.
Wat mij tegelijkertijd intrigeert, is hoe wijzelf tot God of tot Jezus spreken … Spreken wij Hem aan en hoe? Antwoorden we of zijn we actiever in de dialoog? Onze manier van tot Hem spreken (bidden) weerspiegelt dan ook fundamenteler hoe wij ons tot Hem verhouden. Hoe ik tot Hem spreek geeft weer hoe ik Hem zie … Zijn manier-van-spreken weerspiegelt Zijn manier-van-er-zijn voor mij, in mijn ogen …
Voor mij is die manier-van-er-zijn er altijd een geweest die heel evident was, omvattend en fundamenteel, niet in vraag te stellen, veilig. Het beeld van “Thuiskomen” komt me voor ogen voor hoe ik mijn verhouding tot Hem zie en ik voel me als een kind “gedragen” door mijn Godsbeeld. Dit stukje uit Psalm 139 (in vert. van H. Oosterhuis) zegt het voor mij heel mooi:

Mijn God, Gij peilt mijn hart en Gij kent mij.
Er komt geen woord op mijn lippen,
mijn God, of Gij hebt het al gehoord.

Vlieg ik mee met het morgenrood
tot aan het uiterste strand van de zee,
ook daar zal uw hand mij verder helpen,
ook daar houdt uw machtige hand mij vast.

Anne